معرفی اماکن ادیان مختلف شیراز
شیراز، شهری با تاریخ و فرهنگ بسیار غنی است که در آن بسیاری از اماکن باستانی وجود دارد. در ادامه مجموعه ایران مبله به معرفی برخی از این مکان‌ها پرداخته است.
کلیسای مریم مقدس:
این کیلیسا در سال ۱۶۶۲ میلادی (۱۰۴۰ خورشیدی) بنا شده‌است. محل کنونی کلیسا، در محله سنگ سیاه، خیابان قاآنی، کوی دربند مشیر، نزدیک مسجد مشیر، جنب بازارچه ارامنه واقع شده‌است.
ساختمان اصلی این کلیسا در زمان شاه عباس دوم صفویه ساخته شده است. از معماری زیبا و مهم کلیسا مریم مقدس، نمای خارجی چهارگوش است و این نما خیلی شبیه کلیسا نیست ولی از داخل تالار، کلیسا گنبدی شکل است. و در بیرون کلیسا گنبد مدور و گنبدی شکل دیده نمیشود. همچنین پشت بام تالار نمازگاه چهارگوش است. در تالار کلیسا گچبری هایی بسیار منحصربه فرد هست که تمام سقف آن با ترکیبی از نقاشی های چوبی بسیار زیبا با طرح های متنوع وهمچنین نقاشی های رنگ روغن روی بستر چوب به شکل گنبدی ساخته شده که یادآور سده یازدهم است. تالار نمازخانه کلیسا به دست هنرمندان ارمنی و مسلمان شیراز در قرن هفدهم میلادی بصورت بنای باستانی ظریف و هنری ایجاد شده است؛ که در هیچ یک از کلیساهای ایران مشابه این کلیسا دیده نشده است.
داخل کلیسا که وارد می‌شوی شمعدانی های قدبلند و کاکتوس های رنگارنگ در دو سمت قرار دارد و تابلوهایی با نوشته های ناخوانا که در هر سمتی به دیوارهای قدیمی ساختمان میخ شده است به چشم میخورد. سالن نه چندان بزرگ با نیمکت های چوبی 4 نفره پر شده و روی نیمکت‌ها به سمت محراب و تصویر حضرت عیسی (ع) و صلیبی قدیمی نمایان است. دور تا دور کلیسا در طول سال های زیادی محل کسب و کار تاجران پرتغالی بوده و کمتر کسی از بیرون می‌تواند تشخیص دهد که این مکان کلیساست مگر از روی علامت صلیب.این بنای کلیسای حضرت مریم به دلیل ساخت و سازهای شهری کاملا احاطه شده است، و حتی برخی ساکنان محله‌ی سنگ سیاه ز وجود این بنا بی اطلاع هستند.
کلیسای شمعون غیور
کلیسای شمعون غیور یا زند شیراز که این نام برگرفته از حواری حضرت عیسی(ع) در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۳۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است این کلیسا مربوط به دوره پهلوی اول بوده که واقع در خیابان زند، کوچه نوبهار در کنار اماکن مقدس دیگری چون آتشکده، کنیسه و دارالقرآن است. بانی و نخستین کشیش این کلیسا «رالف نارمن شارپ» دانشمند و خاورشناس شهیر انگلیسی است که به گفته او ساخت این کلیسا در سال ۱۳۱۷ پایان یافت. این کلیسا در حال حاضر محل عبادت انگلیسی زبان‌ها و مسیحیان ارمنی می باشد. ورود به این کلیسا توسط ماًموران دولتی در چند سال اخیر محدود گردیده و فارسی زبان‌ها نمی‌توانند در زمان برنامه‌ها وارد شوند.
این کلیسای مسیحی، به دلیل رعایت جزئیات معماری ایرانی یکی از زیباترین کلیساهای کشور شناهته شده که بصورت نمازگاهی با سقف، طاق ضربی آجری است و به جای دریچه از پنجره‌های رنگارنگ با نقشه‌های مهندسی ریز و بسیار ظریف، ساخته شده است. که چنین در و پنجره‌هایی در خانه‌های قدیمی شیراز مشاهده می شود.
شکل کلیسا به صورت سه طرف بوده که ضلع شمال شرقی بنا با نمای سنگی واقع گردیده و بعد از ورود در دو طرف اتاق های آبدارخانه و محل استراحت پرستاران قرار دارد. سالن اصلی کلیسا، سالن اجتماعات و کتابخانه در ضلع جنوبی مجموعه قرار گرفته اند.
در سالن اصلی کلیسا در سمت راست حوض کوچک غسل تعمید و در طرف چپ لوح یادبود نورمن شارپ واقع شده است. در امتداد راهروها به صورت طاق به فضای اصلی و محراب مرکزی منتهی می شود گه در سمت راست محراب کوچک دیگری قرار دارد و اتاق رختکن و اعتراف نیز در همین سمت است. در انتهای راهروی اصلی سالن کلیسا با پلان صلیبی شکل و گنبد آجری قرار دارد. آجرهای گنبد از کاربندی ها با تزئینات کاشی کاری استفاده گردیده است. پوشش خارجی گنبد فلزی بوده و در ساق گنبد از کاشی استفاده گردیده است.در اینجا قطعات کاشی به نحوی کنار هم قرار گرفته اند تا در کل طرح صلیب را تداعی کنند.
خانقاه احمدی شیراز
خانقاه احمد در محله سنگ سیاه شیراز در نزدیکی شاه‌چراغ ، یکی از محله های قدیمی و تاریخی این شهر قرار دارد و متعلق به دراویش سلسله ذهبیه می باشد. ساخت این خانقاه به مدت 6 سال به طول انجامید و ازلحاظ سبک معماری مربوط به دوران پهلوی می‌شود.
برای بازدید، ابتدا باید از ساکنان خانقاه اجازه گرفت. چون بازدید برای عموم وجود ندارد آرامگاه دو تن از بزرگان این سلسله به نام های مرحوم میرزا احمد وحید الاولیا عبدالحی اردبیلی و مرحوم حضرت حب حیدر اردبیلی در این خانقاه قرار داره که بسیار مورد احترام مریدانشون هست.
معماری خانقاه بسیار زیبا و با ابهت که درساخت این بنا انواع مختلفی از هنر معماری ایرانی ازجمله کاشی‌کاری، قلم‌زنی، میناکاری، طلاکاری، آجرکاری و آینه‌کاری استفاده شده است. در این خانقاه موزه، کتابخانه، درمانگاه و همچنین آرامگاه بزرگان سلسله ذهبیه همچون آقا میرزا احمد عبدالحی مرتضوی تبریزی و جناب حاج میرزا محمدعلی حب حیدر اردبیلی وجود دارد ازجمله آثار باارزش موزه این خانقاه، قرآنی است که توسط استاد بزرگ علی‌اصغر زرمهر طی 20 سال نوشته‌شده است. در کنار خانقاه نیز درمانگاه خیریه خانقاه احمدی قرار دارد که مورد استفاده مریدان است.
کنیسه ربیع زاده شیراز
کنیسه ربیع‌زاده در دهه ۱۳۳۰ با حمایت مالی آقای ربیع‌زاده برای جامعه یهودیان شیراز تاسیس شد این کنیه واقع در کوچه نوبهار (گذر ادیان) است. این کنیسه معروف‌ترین و اصلی‌ترین کنیسه یهودیان شیراز به شمار می‌رود. ساختمان کنیسه دو طبقه است که طبقه نخست آن محل برگزاری آیین‌های یهودی‌ست.
یهودیان برای برگزاری نیایش جمعی در کنیسه گرد هم می آیند. البته یهودیان می توانند نماز روزانه خود را در هر جایی به صورت انفرادی (فرادی) برپا کنند، اما برخی نمازها را تنها به صورت جماعت می شود ادا کرد که در دین یهود به آن مینیان می گویند، یعنی جمعی مرکب از حداقل ده مرد بالغ. طبق سنت یهود انجام نماز به صورت جماعت صواب بیشتری از نماز فرادی دارد و کنیسه در میان یهودیان بالاترین حرمت را بعد از معبد اورشلیم دارا است.
کنیسه علاوه بر نیایشگاه مکانی برای مطالعه و تحقیق نیر می باشد که به عبری بیت میدرش نامیده می شود.
محله کلیمی‌ها
محله کلیمی‌ها یا در اصطلاح شیرازی محله جودها، نام یکی از محله‌های شیراز قدیم می‌باشد. این محله تقریباً دست نخورده باقی مانده‌است. در این محل مکان‌هایی مانند: حمام، مکتب خانه، بازار، بازارچه، قراول خانه و مسجد مخصوص کلیمی‌ها وجود داشته‌است. مرکز این محله همان مسجد مخصوص کلیمی‌ها بوده‌است.
این محلات شیراز به دو دسته بزرگ تقسیم شده اند به نام های حیدری و نعمتی ،حیدری به محلاتی گفته می‌شد که افراد آن محلات، خود را پیرو سلطان قطب الدین حیدر تونی که از مشایخ عرفان بود، می‌دانستند. ونعمتی به محلاتی اطلاقی می‌شد که ساکنان آن خود را پیرو شاه نعمت‌الله ولی که او نیز از بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین عرفای عصر بود، می‌دانستند. درگیری‌ها و مخالفت هایی که بین این دو دسته در سال‌های متمادی صورت گرفته هنوز هم مورد بحث است و حتی به صورت ضرب‌المثل جنگ حیدری، نعمتی در زبان‌هاست.
پنج محله محله اسحاق بیگ، محله درب شاهزاده، محله بالا کفت، محله میدان شاه و محله بازار مرغ را حیدری خانه و پنج محله محله سرباغ، محله سنگ سیاه، محله درب مسجد، محله لب آب و محله سر دزک را نعمتی خانه می‌گفتند. البته محله ارمنی‌ها و محله کلیمی‌ها جزء محلات بی‌طرف بودند و کاری به درگیری‌ها و مخاصمات نداشتند.
برای آشنایی بیشتر شهر زیبای شیراز وبسایت ایران مبله را دنبال کنید.